جای خالی روز ملی ایمنی مدارس
شهروندان – عباس آخوندی:
روز 15آذر سالروز وقوع حادثه آتش‌سوزی در دبستان دخترانه «شین‌آباد» است که جان تعدادی از دانش‌آموزان معصوم را گرفت و تعدادی دیگر هم دچار جراحات ناشی از سوختگی شدند و بخشی از تن ظریف آنها دچار آسیب جدی شد. البته اینگونه حوادث در کشور ما مسبوق به سابقه بوده و در برخی نقاط ایران، تکرار شده است.
بی‌شک این حوادث بسیار تلخ است و روان جامعه را تا سال‌ها آزار می‌دهد و البته والدین دانش‌آموزان در سراسر کشور را بیش از بقیه متاثر می‌کند. صرف‌نظر از تلخی و غیرقابل پذیرش‌بودن اینگونه اتفاقات، درس‌آموختن از آنها دارای اهمیتی مضاعف است. اینکه ایمنی مدارس در برابر حوادث مختلف به‌ویژه آتش‌سوزی، افزایش یابد.
در «موسسه اخلاق و اندیشه شهروندی ایرانیان» که سازمانی «مردم‌نهاد» است پیشنهاد دادیم که این روز به‌عنوان «روز ملی ایمنی مدارس» در تقویم کشور نام‌گذاری شود. همچنین طی دستورالعمل‌هایی، به انجمن اولیا و مربیان مدارس آموزش داده شود تا میزان آسیب‌پذیری مدارس را با فرمول‌های مشخص، ارزیابی و اگر به این نتیجه رسیدند که مدرسه مذکور آسیب‌پذیر است با راهکارهایی، آن را کاهش دهند و مدارس برای دانش‌آموزان عزیز ما، تبدیل به مکان‌هایی ایمن شوند.
به‌عنوان نمونه یکی از راهکارهای ساده که فقدان آن در همین حادثه شین‌آباد، خود را به خوبی نشان داد، بازشدن در کلاس‌ها به بیرون است. معمولا هنگام حوادثی از این دست، دانش‌آموزان به سمت در هجوم می‌برند و اگر در به بیرون باز نشود، خود بزرگ‌ترین مانع برای نجات سریع دانش‌آموزان خواهد بود و فرزندان ما، طعمه حریق می‌شوند. یا فرض کنید در مدرسه «شین‌آباد»، حفاظ پنجره‌ها به جای اینکه روی خود پنجره نصب شود تا با پنجره بازوبسته شود، روی چارچوب‌ها نصب شده بود. با نصب حفاظ روی پنجره‌ها، در اینگونه موارد می‌توان آنها را گشود و خود را به بیرون انداخت.
این دستورالعمل‌های ساده و موارد مشابه دیگر می‌تواند جان آنها را نجات دهد و نیازمند دانش فنی پیچیده‌ای نیست. با این دستورالعمل‌های ساده تحت عنوان ارزیابی آسیب‌پذیری در برابر آتش که انجمن اولیا مربیان متکفل آن می‌شود، بر اساس راهکارهای بسیار ساده، راه‌های افزایش مقاومت مدارس را می‌توان عملی کرد. این پیشنهاد نگارنده نه از منظر یک مقام مسوول، که از زاویه یک سازمان مردم‌نهاد مطرح می‌شود. در عین حال در وزارت راه‌وشهرسازی نیز با توجه به پتانسیل فنی کارشناسان، تلاش می‌کنیم دستورالعمل‌های فنی و مقررات ایمنی مدارس در برابر آتش را تهیه و منتشر کنیم. البته نوسازی بافت فرسوده مدارس دولتی با «سازمان نوسازی مدارس» و در مدارس غیردولتی، با متولیان آن است اما مرکز تحقیقات راه‌وشهرسازی را موظف کردم تا با مطالعه روی شرایط مدارس در نقاط مختلف کشور و حتی روستاهای دورافتاده و مناطق کمتر توسعه‌یافته، راهکارهای لازم را تدوین کنند. آنگونه که مقامات آموزش‌وپرورش اعلام کرده‌اند از مجموع ۵۰۰هزار کلاس، ۱۵۰هزار کلاس نیازمند در مناطق سردسیری، دارای بخاری نفتی یا گازی هستند که این آمارها، با استاندارد وزارت آموزش‌وپرورش منطبق نیست.
استانداردنبودن وسایل گرمایشی مدارس، عمدتا معلول کمبود یک‌هزار‌میلیاردتومان اعتبار است که تامین آن بدون وجود عزمی ملی، به دشواری امکان‌پذیر است. حتی مطابق قانون بودجه سال ۱۳۹۲باید ۲۰۰میلیاردتومان اعتبار از محل عوارض گاز مصرفی کشور برای استاندارد‌سازی تجهیزات گرمایش مدارس تخصیص می‌یافت، اما صدمیلیاردتومان تامین شده است. در چنین فضایی به نظر می‌رسد، برای حل معضل ناایمنی مدارس در قبال آتش‌سوزی‌ها، نه فقط مقامات دولتی مسوول، بلکه باید تمامی دولتمردان و مهم‌تر از آن؛ مردم پا به میدان گذارند و هریک، به سهم خود بکوشند تا از تکرار رخداد تاسف‌بار «شین‌آباد» برای فرزندان این مرزوبوم پیشگیری کنند تا انشاءالله، نیاز و ضرورتی برای درمان‌های بعدی باقی نماند.
شرق
