پشت دیوار گردشگری
شهروندان:
ایران کشور زیبایی است، تمدنی کهن دارد، پشتوانه تاریخی دارد. چهار فصل است. آثار باستانی و تاریخی بسیاری دارد. کویر اسرارآمیز دارد و … ایران در ردیف برترین کشورهای دنیا از نظر وجود جاذبههای گردشگری است. رتبة دهم جاذبههای تاریخی و رتبه پنجم جاذبههای طبیعی را دارد و چنین در منظر جهانیان جلوهگری میکند.
بله، ایران تمام این ویژگیها را دارد اما کیست که نداند ما هرگز نتوانستهایم از این جذابیتها استفاده درست بکنیم! و ای بسا دست به تخریب آنها هم زدهایم! این داشتهها چگونه امتیاز محسوب میشود وقتی تدبیر نباشد، نگاه کارشناسانه نباشد و به گردشگری به عنوان یک صنعت درآمدزا نگاه نشود، چطور انتظار داریم گردشگری رونق یابد وقتی در کنار تمام جذابیتهایی که برمیشمریم هیچگونه امکاناتی نداریم. اقامتگاههای خوب، رستوران قابل قبول و افراد آموزش دیده. آداب گردشگری را نمیدانیم! گردشگری آداب دارد. نظم و ترتیب میخواهد، نیاز به برنامهریزی دارد، اینکه صرفاً به داشتههایمان دلخوش کنیم عاقلانه و عقلایی نیست، فقط با اتکا به داشتهها که نمیشود گردشگر جذب کرد!
برای رونق گردشگری همه باید مانند حلقههای زنجیر به هم پیوسته حرکت کنیم، مدیر، برنامهریز، راهنما، مدیر هتل، مغازهدار، راننده تاکسی و اتوبوس، دانشآموز، استاد دانشگاه، بانوی خانهدار و همه و همه باید بدانند با گردشگر چگونه رفتاری داشته باشند.
به عنوان مثال راننده تاکسی باید آداب رانندگی را بداند. باید خوب و تمیز لباس بپوشد. تاکسیاش تمیز باشد، راننده اتوبوس هم همینطور و مغازهدار هم. شاید تمام اینها در ظاهر مسائلی جزیی باشد اما مطمئن باشید در نگاه نخست بسیار تأثیرگذار است و در ادامه بسیار تعیینکننده خواهد بود. یادم میآید پیش از شروع بازیهای المپیک لندن از طرف ستاد برگزاری مسابقات بروشورهایی بین مردم توزیع شد که در آن توصیه شده بود با کسانی که به عنوان مهمان برای مسابقات میآیند چگونه رفتار شود. اگر پرسشی داشتند چگونه پاسخ داده شود. حتی اینکه چگونه «لبخند» بزنند! چیزی که ما با «اخم» عوض کردهایم!
بلی. گردشگری پدیده جذاب و پردرآمدی است و بیش از هر صنعت دیگری میتواند زمینه رشد و توسعه کشور را فراهم کند. اگر بدانیم چه باید بکنیم.
ما باید این واقعیت تلخ را بپذیریم که گردشگری در کشور ما رونق خود را از دست داده است و با کمال تأسف همیشه هم از جایگاه مدیریت آسیب دیده، نگاه بخشی، نگرشهای سیاسی، تخصص نداشتن مدیران و … راه را بر رشد این صنعت جذاب و پردرآمد بسته است و دقیقاً به همین دلیل سالهاست پشت دیوارهای این صنعت جذاب و شگفتانگیز درجا زدهایم.
با نگاهی به آمار گردشگری کشورهای همسایه به راحتی میتوان به این نکته پی برد، ارائه آمارهای چشمگیر اما خلاف واقع هم چیزی را عوض نمیکند. آمارهایی که مسئولان ما میدهند با واقعیت فاصله دارد و نه تنها بر رونق این صنعت اضافه نمیکند بلکه باعث بدبینی هم میشود. به طور مثال ابتدای سال ۹۱ از سوی مدیران سازمان آماری مبنی بر جذب ۵/۷ میلیون گردشگر در سال ۹۱ اعلام شد اما چنین چیزی هرگز محقق نشد، سال ۹۱ تمام شد، در روزهای پایانی سال ۹۲ هستیم و آمار گردشگری نشان میدهد که پارسال فقط ۴ میلیون گردشگر داشتهایم.
گردشگری در دنیای امروز از اهمیت بالایی برخوردار است. براساس آمارهای موجود صنعت گردشگری به طور متوسط ۱۰ درصد اشتغال جهان را به خود اختصاص داده و برای بسیاری از کشورها مهمترین فعالیت اقتصادی محسوب میشود. به عنوان نمونه در کشور بسیار کوچک و نوپایی مانند امارات متحده عربی به امید درآمد بیشتر در این صنعت سرمایهگذاریهای کلان شده است بهطوری که کمیته گردشگری امارات اعلام کرده است حجم سرمایهگذاری این کشور در سال گذشته میلادی ۲۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار و تعداد گردشگران بیش از ۷ میلیون نفر بوده است.
تلخ است، اما واقعیت دارد. کشورهایی بدون پیشینه تاریخی و جاذبههای طبیعی صرفاً با تدبیر و برنامهریزی صحیح، گوی سبقت را از ما ربودهاند و ما با آن همه ویژگیهای گردشگری حتی نتوانستهایم برنامههای سند چشمانداز را محقق کنیم!
گردشگری در دهههای اخیر به عنوان بزرگترین و پردرآمدترین صنعت دنیا به شمار میآید. در کشورهای در حال توسعه که بیشتر صنایع آنها وابسته است، صنعت گردشگری میتواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رشد و شکوفایی آنها داشته باشد، بدون شک کشور میزبان درآمد هنگفتی از صنعت گردشگری به دست میآورد و نهایتاً این که گردشگری فقط یک سفر نیست، بلکه راهی است برای اشتغالزایی و درآمدزایی بیشتر و به دنبال آن رشد و توسعه کشور. امید است در دولت تدبیر و امید قفل این درهم گشوده شود.
کرمان ـ بتول ایزدپناه
اطلاعات