تاریخ انتشار : دوشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۲ زمان انتشار : ۱۷:۳۵

شهروندان:
کارآفرینی در تمام عرصه های تلاش مولد بشر، از جمله در امور خیریه، رخ می دهد و عامل اصلی پیشرفت است. در این مطلب به این موضوع می پردازیم که کارآفرینی در امور خیریه به چه معناست و استراتژی های آن کدام است.

کارآفرینی خیرخواهانه به چه معناست؟

ژوزف شامپیتر در کتاب سرمایه داری، سوسیالیسم و دموکراسی خاطرنشان می سازد که کارکرد کارآفرینان «اصلاح یا متحول ساختن الگوی تولید» در یک عرصه یا بازار است. او عقیده دارد کارآفرینان «ترکیب های جدیدی» خلق می کنند. کارآفرینان با ترکیب عناصر به شیوه جدید الگوی تولید را تغییر می دهند و از این جهت می توان آنها را نوآوری قلمداد کرد.

البته در صورتی که الگوهای جدید نسبت به الگوهای قدیمی برتری نداشته باشند تغییر الگوی تولید، حداقل برای بعضی بازارها، می تواند چیز بدی باشد. کارآفرینان موفق نه تنها الگوی تولید را تغییر می دهند، بلکه آن را بهبود می بخشند. آنها ارزش خلق می کنند، نه تنها برای خود، بلکه برای جامعه.

حال کارآفرینی خیرخواهانه به چه معناست؟ منظور از آن اعمال موفق راه های جدید و بهتر مشارکت در امور خیریه است. بنابراین، می توان گفت کارآفرینی خیرخواهانه تلاش مولد فرد، تیم یا سازمانی است که الگوهای بسیج و به کارگیری منابع و ارتباطات خصوصی برای ایجاد تغییرات اجتماعی را اصلاح یا متحول می سازد.

کارآفرینان خیرخواه از چه استراتژی هایی می توانند استفاده کنند؟

شامپیتر در کتاب نظریه توسعه اقتصاد پنج راه ایجاد ترکیب های جدید توسط کارآفرینان را شناسایی می کند که در زیر مورد اشاره قرار می گیرند. باید توجه داشت این دسته ها کاملا جدا از هم نیستند و خیلی از نوآورری ها در بیش از یک دسته قرار می گیرند.

معرفی یک عمل خیرخواهانه جدید یا کیفیت یک عمل خیرخواهانه. برای مثال پیدایش تلفن همراه یا خودروهای هیبریدی را در نظر بگیرید. تمام محصولاتی که امروزه بر حسب عادت از آنها استفاده می کنیم زمانی توسط یک فرد، تیم یا سازمان کارآفرین معرفی شده اند. در حوزه خیریه، «سرمایه گذاری مبتنی بر برنامه» را در نظر بگیرید. بنیادهایی که کمک دریافت می کردند دریافتند که برخی از سازمان های غیرانتفاعی می توانند از وام ها بدون بهره یا با بهره کم نفع ببرند و در نتیجه، نیازی به کمک مالی بلاعوض ندارند. این بنیادها تصمیم گرفتند با دادن وام به این سازمانها اهداف خیرخواهانه خود را دنبال کنند.

استفاده از یک روش جدید تولید یا توزیع. ایجاد خط تولید یک نوآوری بزرگ در عرصه تولید بود که به کارآفرینان امکان داد برای کاهش هزینه ها و بهبود بهره وری از آن استفاده کنند. تلویزیون کابلی هم نماد روش جدیدی از توزیع برای پخش فیلم و برنامه ها بود. ظهور «نیکوکاری ریسک پذیر» نمونه ای از این دست نوآوری محسوب می شود.

بردن محصولات فعلی به بازارهای جدید. کارآفرینان اغلب کالاها را به بازارهای جدید به لحاظ جغرافیایی یا جمعیتی منتقل می کنند. این یکی از محرک های جهانی سازی است. کارآفرینان موفقیت یک محصول یا خدمت در یک بازار را مشاهده کرده و یک خدمت یا محصول مشابه را در بازار دیگری عرضه کرده و آن را در اختیار مصرف کنندگان بیشتری قرار می دهند.

استفاده از منبع تامین جدید. کارآفرینان می توانند با استفاده از منابع بهتر و جدیدتر نیروی کار، سرمایه، زمین، مواد خام یا تجهیزات ارزش خلق کنند. برای مثال خط جدید هوایی Jet Blue در آمریکا از شبکه ای زنان خانه دار در یوتا برای رزرو تلفنی پروازها استفاده می کند.

ایجاد ساختاری جدید در سازمان یا صنعت. خیلی از ائتلاف های استراتژیک، شراکت ها یا توافق نامه ها شکل جدید سازمانی یا ساختاری در صنعت را پدید می آورن که سودمند هستند. حق استفاده از اسم تجاری به عنوان ابزار گسترش کسب و کارهای خرد که به مالکان محلی اجازه می دهد ضمن حفظ مالکیت، کیفیت را نیز تضمین کنند نمونه ای از این نوع نوآوری در کسب و کار است.

البته خیلی از کسب و کارها و کارآفرینان خیرخواه ترکیب های جدیدی را ایجاد می کنند که در بیش از یک نوع از این دسته ها جا می گیرد. کارآفرینی در حوزه نیکوکاری مستلزم یافتن راه های جدید و بهتر برای بسیج نیروها و به کار گیری منابع برای بهتر کردن دنیای پیرامون است. همانطور که پیتر دراکر در کتاب نوآوری و کارآفرینی استدلال کرده است، نوآوری کارآفرینانه را می توان به شکل نظام مند و متفکرانه دنبال کرد. دسته بندی شامپیتر برای ایجاد ترکیب های جدید چارچوبی برای تفکر در مورد راه های متنوع اصلاح یا متحول سازی الگوی تولید در اختیار کارآفرینان خیرخواه قرار می دهد. در واقع، مانند هر عرصه دیگری لازم است پیوسته به دنبال راه حل های نوآورانه باشیم.

نویسنده: پروفسور جی. گرگوری دیس

مترجم: مجید کرمی

مرکز ترویج حاکمیت و مسئولیت شرکتی