ایران ۲ هزار و ۵۰۰ هتل کم دارد
شهروندان:
«یکمیلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه کنیم برای کیش؟ خب یکم بیشتر پول میگذاریم و میرویم دوبی. اینطوری هم یک کشور خارجی را دیدیم، هم بیشتر تفریح کردیم.» این جمله کلیشهای مدتهاست که دهان به دهان میچرخد و برای همه ما عادی شده. گرانی تورهای داخلی باعث شده تا کمتر کسی انگیزه سفر به شهرهای ایران آن هم با تور را داشته باشد.
اگرچه که جابهجاییهای بسیاری در همین ایام عید اتفاق میافتد و مسافران زیادی به شهرهای مختلف سفر میکنند اما آنچیزی که معمولا بهعنوان صنعت توریسم در کشورهای دیگر مطرح میشود، در کشور ما اتفاق نمیافتد. دکتر بهزاد زاهد که ۱۵سال است در زمینه توریسم و گردشگری در ایران فعالیت میکند، در گفتوگو با ما از وضع صنعت گردشگری در ایام عید و تمایل ایرانیها به تورهای خارجی میگوید.
- چرا در ایام نوروز قیمت تورهای داخلی و خارجی نزدیک به هم هستند؟
نزدیکی قیمت تورهای داخلی و خارجی تنها یک علت خاص دارد و آن هم این است که ما در ایام نوروز در «هایسیزن» قرار داریم اما کشورهایی مثل ترکیه در «آفسیزن» هستند. درواقع آنقدر در ایام نوروز آب و هوای شهری مثل آنتالیا بد است که هیچ توریستی به آنجا سفر نمیکند و اگر بخواهیم مسافران ایرانی را فاکتور بگیریم، هیچ توریستی در این شهر نخواهد بود.
به همین دلیل قیمت هتلها ارزانتر از زمانهای دیگر است و برعکس در جایی مثل کیش یا مشهد یا هر شهر دیگری دوران رکود گذشته و حالا هتلها باید با بالا بردن قیمتها ضرر خود در فصلهای دیگر را جبران کنند. این یک استاندارد بینالمللی است و در همه کشورها هم اجرا میشود. کما اینکه ممکن است فصل سرما در شیکاگو شما بتوانید در یک هتل ۵ ستاره با شبی ۸۰ دلار اقامت داشته باشید اما همین هتل در فصل مناسب هر شب بالای ۵۰۰ دلار قیمت دارد. همین علت باعث میشود تا تورهای داخلی گرانتر به نظر بیایند در صورتیکه این تلقی کاملا اشتباه است و همه چیز بستگی به نوع فصل در کشورها دارد.
- با این اوصاف حجم بالایی از مسافران در ایام نوروز ریزش میکنند و به سمت تورهای خارجی میروند.
من این حرف را اصلا قبول ندارم. همین الان دیگر در بهترین هتلهای کیش اتاق خالی پیدا نمیشود. اگر در نوروز به اصفهان یا شیراز سفر کنید و از قبل جایی رزرو نکرده باشید، محال است جای خالی پیدا کنید. همه اینها نشان میدهد که مردم با سبکهای زندگی متفاوتی که دارند شهرهای داخل ایران را هم برای سفر انتخاب میکنند.
در نوروز، تور ارمنستان یکمیلیون و ۷۰۰هزار تومان است درحالیکه تور قشم ۲میلیون و ۵۰۰هزار تومان هزینه دارد. اما همین تور قشم طرفداران خودش را دارد و ارزان بودن تورهای خارجی باعث نمیشود که مردم داخل ایران سفر نکنند. سبکهای زندگی متفاوت باعث شده تا خیلیها جایی مثل آنتالیا یا ارمنستان را برای سفر انتخاب نکنند و ترجیح دهند نوروز در کیش یا قشم باشند. اما خیلی از کسانی هم که به شهرهای ایران سفر میکنند با تور سفر نمیکنند و در چادر میمانند. این اتفاق علاوه بر اینکه چهره شهر را خراب میکند، کمک چندانی هم به صنعت گردشگری نمیکند.
این چادر زدن و اقامت در کنار خیابان و پارکها به کمبود هتل در ایران برمیگردد. در حالحاضر ما کمبود ۲۵۰۰ هتل در کشور داریم. این هتلها حتما نباید ۵ ستاره باشند. از هتلآپارتمان گرفته تا هتلهای لوکس باید در شهرهای مختلف ساخته شود. تنها شهری که از نظر هتل کمبودی ندارد، مشهد است که همانطور که میبینید چادر زدن هم در مشهد کمتر دیده میشود. این مسالهای است که باید بخش خصوصی وارد عمل تا این پدیده کم کم رفع شود.
از طرفی به توریست نباید به چشم یک کالای لوکس نگاه کرد. اگرچه مسافرانی که برای مسافرت در هتل اقامت دارند در تمام دنیا به عنوان توریست شناخته میشوند اما ما باید در کشورمان همه مسافرانی که شبها در چادر میخوابند را هم جزو توریست به حساب بیاوریم. با این حساب در روزهایی مثل نوروز آنقدر جابهجایی و حجم سفرها زیاد است که با قاطعیت میتوانیم بگوییم سفر از سبدکالای خانوادههای ایرانی حذف نشده بلکه برعکس روزبهروز احساس نیاز به سفر کردن بیشتر شده و سفرها افزایش پیدا میکنند.
چیزی که این وسط مشکل اصلی مردم کشور ما است، کیفیت سفرهایی است که انجام میشود. سازمان گردشگری اگرچه آماری درباره افزایش سفرها اعلام نکرده اما طبق شواهد چیزی حدود ۲۰درصد امسال سفرها افزایش داشته است و من معتقدم اگر یک کار کارشناسی و آماری دقیق درباره تعداد مسافران و توریست در کشور انجام شود، خود به خود وضع توریسم در کشور بهبود پیدا میکند.
- چرا این آمارها ارایه نمیشود؟
به دلیل هزینههای بالا. طبق برآوردها ۷میلیارد هزینه نیاز است تا آماری کامل از یکسال گردشگری ایران داشته باشیم و چنین هزینهای برای سازمان گردشگری مقدور نیست.
- وضعیت توریستهای خارجی که به ایران سفر میکنند در ایام نوروز چگونه است؟
همیشه در ایام نوروز کمترین مسافران خارجی به ایران سفر میکنند. این طبیعی است چراکه شهرها تقریبا تعطیل هستند و همهچیز گران است. در «هایسیزن»های هر کشوری، معمولا توریستها سفر نمیکنند. مشابه این اتفاق عید چینیهاست که از اول تا هفتم فوریه در این کشور برگزار میشود. در این تاریخ امکان ندارد هیچ ایرانیای به چین سفر کند. چون همهچیز بیش از اندازه گران و همهجا تعطیل است و فقط خود چینیها هستند که به شهرهای مختلفشان سفر میکنند.
اگر قرار باشد آماری ارایه دهیم درباره فصل سفر کردن توریستهای خارجی به ایران باید بگوییم روسها تنها در فصل زمستان به ایران سفر میکنند. توریستهای نروژی و سوئدی هم معمولا در زمستان به ایران میآیند و معمولا هم جنوب کشور را انتخاب کرده و از گرمای دلچسب زمستانی کیش، بوشهر و قشم استفاده میکنند. در تابستان استرالیاییها به ایران میآیند و فصل پاییز و بهار در ایران محبوب ژاپنیهاست.
- حضور توریستهای خارجی در ایران چقدر به درآمدزایی کشور کمک میکند؟
درکل توریستهای خارجی به ۳ دسته تقسیم میشوند؛ توریستهایی که معمولا از اروپا میآیند و میتوانند برای کشور درآمدزایی زیادی داشته باشند. دسته دوم، توریستهایی هستند که برای زیارت به ایران میآیند که تقریبا ۷۰درصد مسافران ایران را تشکیل میدهند و دستهسوم توریستهای گذری مثل پاکستانیهایی که تعداد زیادی را هم شامل میشوند.
شهروند