حلقه مفقوده عدالت رسانه‌ای
شهروندان – سیدرضا صالحی امیری*:
سخنان رئیس جمهوری در جمع اهالی مطبوعات و در مراسم اختتامیه جشنواره مطبوعات و خبرگزاری‌ها در نگاه کلی یک پیام روشن داشت. این که رئیس جمهوری به شعارهایی که در مقطع انتخابات و درباره پاسداشت آزادی و اندیشه به مردم داده است، وفادار است و با آنها تجدید میثاق می‌کند.
رئیس جمهوری در سخنان خود فضای باز رسانه‌ای را به عنوان یکی از عوامل اصلی توسعه تعریف کردند. به این معنا که رسانه هم رسالت روشنگری دارد، هم رسالت نقد و هم رسالت آموزش. به همین دلیل دفاع از آزادی و حریم رسانه‌ها به عنوان ضرورتی تعریف شده که باید آن را پاس داشت.
مخدوش کردن مرزبندی میان روزنامه‌های امن و روزنامه‌های ناامن نکته دیگری بود که در سخنان اخیر دکتر روحانی مورد تأکید قرار گرفت. ایشان در سخنان خود مرزبندی را که در یک سوی آن عده‌ای در حاشیه امن کار می‌کنند و در سوی دیگر عده‌ای دچار فضای ناامن هستند بی‌معنی خواندند.
نکته دیگری که باید مورد توجه نخبگان قرار بگیرد، آن است که رئیس‌جمهوری بر اهمیت رسانه به عنوان رکن چهارم مردمسالاری و قوام‌بخش امنیت و آزادی تأکید کردند. زیرا اگر رسانه‌ها آزاد نباشند، نقد نکنند و فضا را به درستی تبیین نکنند، میزان گرایش به رسانه‌های بیگانه بشدت بالا می‌رود. بنابراین واقعیت آن است که رابطه وثیقی میان گرایش مردم به رسانه‌های داخلی و شفافیت و صداقت آنها وجود دارد. در غیر این صورت میل به رسانه‌های بیرون در جامعه تشدید شده و منبع خبری مردم از داخل به خارج منتقل می‌شود.
آنچه رئیس جمهوری در سخنان خود ترسیم کرد، سیاست رسانه‌ای دولت بود و این سیاست به عنوان اصول غیرقابل تفسیری است که دولت باید به آن وفادار باشد.
پس از انتشار این سخنان اما تعدادی از رسانه‌های منتقد، به شخص رئیس جمهوری و فحوای سخنان او حمله کردند. رسانه‌هایی که با یک سؤال ساده مواجه‌اند و آن این که «چرا این رسانه‌ها در هشت سال گذشته که حجم قابل توجهی از ناکارآمدی، مشکلات اقتصادی و مشکلات بین‌المللی گریبانگیر کشور بود، تراژدی سکوت پیشه کرده بودند؟» سؤالی که این توقع را ایجاد می‌کند که این طیف از رسانه‌ها به جای حمله به دولت پاسخگوی عملکردشان باشند.
از این جمله است رسانه‌های مزبور. مطالب اغراق‌آمیزی که این گروه رسانه‌ها در قالب تحریفات دینی و نوعی عرفان‌بازی منتشر کرده‌اند. مطالبی که بعد‌ها مشخص شد تا چه میزان خلاف واقع بوده است. بنابراین معتقدم این نوع حمله به دولت یازدهم نوعی فرار به جلو و تلاشی است که رسانه‌های مذکور برای تبرئه گذشته سؤال‌انگیزشان انجام می‌دهند.
این در حالی است که آنچه از سخنان روحانی برداشت می‌شود این است که او به دنبال عدالت رسانه‌ای است. عدالتی که همه باید به آن پایبند باشند. زیرا در نگرش دولت یازدهم شهروند و رسانه درجه یک و دو وجود ندارد و دیگر تفکر بلوک‌بندی جامعه به خودی و غیر خودی و اتمیزه کردن آن راهگشا نیست. البته تأکید رئیس جمهوری بر آزادی مطبوعات و سایر رسانه‌ها مقید به این اصل است که همه به قانون احترام بگذارند. آزادی مورد تعریف ایشان مرزبندی مشخصی با حریم‌شکنی، ساختارشکنی و تخریب دارد.
*رئیس کتابخانه ملی
ایران
