تاریخ انتشار : سه شنبه ۲ اردیبهشت ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۱۰:۲۰

شهروندان – محمد درویش*:
دوم اردیبهشت 1393، آغازگر چهل و چهارمین سالی است که جهانیان، برای زمین جشن می‌گیرند و ماندگاری‌اش را از دولت‌های متبوعشان طلب می‌کنند؛ اما چر این همه دیر؟!

دست‌کم چهار میلیارد و ۶۰۰ میلیون سال از عمر زمین می‌گذرد. کمینه‌ قدمت حضور آدم‌ها روی این سیاره هم به دومیلیون سال بالغ می‌شود. از دوره سکنی‌گزینی و کشف کشاورزی هم بیش از ۱۰ هزار سال گذشته است و دیرینه‌ترین امپراتوری جهان هم قدمتی بیش از ظهور مسیحیت دارد. با وجود این، فقط ۴۴ سال است که جهانیان دریافته‌اند اگر برای نجات زمین کاری نکنیم، نباید به ماندگاری کیفیت حیات در این ظاهراً یگانه سیاره قابل سکونت در کهکشان راه شیری امید بست!

شاید یکی از دلایل موفق نبودن نسل دیروز و امروز در مهار جریان‌های ناپایدارکننده‌ سرزمین موسوم به بیابان‌زایی هم، همین کاهلی شگفت‌انگیز بشر و پژواک دیرهنگامش در مواجهه با نشانه‌هایی باشد که جملگی، مرگ زمین را هشدار و زنهار می‌دادند.با وجود این، اگر بپرسید مگر حالا که تقریباً همه بر روند تغییر اقلیم و مصایب انکارناشدنی آن اشراف یافته‌اند، دولت‌های مدرن و ثروتمند جهان، اندکی در کاهش شتاب سقوط زمین موفق بوده‌اند، پاسخ امیدوارکننده‌ای ندارم که ارائه دهم.

حقیقت این است، این آگاهی دولت‌ها نیست که ضامن بقای کیفیت زیست در زمین می‌شود بلکه کیفیت برخورداری یکایک هفت میلیارد ساکن زمین از دانش و آگاهی‌های محیط زیستی است که می‌تواند چشم‌انداز تیره و تار زیستن در زمین را دگرگون سازد. چنین است که همه باید بکوشیم تا با تزریق آگاهی و تداوم روند آن، تغییر رفتار را در زندگی خویش پدید آورده و بدین‌ترتیب، سزاوارانه در ضیافت روز زمین شرکت کنیم.

کارهای کوچک و بزرگی چون اجتناب از پرتاب ته سیگار در طبیعت، عایق‌بندی حرارتی سکونتگاه‌های انسانی، تعویض اسلحه‌های شکاری با دوربین‌های عکاسی، تشویق استفاده از محصولات ارگانیک و ممانعت از کاربرد کود و آفت‌کش‌های شیمیایی، ترجیح استفاده از پلاستیک‌های تجدیدپذیر، تفکیک زباله و حمایت از استحصال انرژی‌های نو و کسب و کارهای سبز در شمار اقدام‌هایی است که در صورت التزام عملی بر پایبندی به آنها، می‌توان بدون احساس گناه در جشن‌های روز زمین شرکت کرد و امیدوار ماند روزی که چندان دیر نخواهد بود، زاگرس دوباره به زندگی سلام دهد و ارومیه، پریشان، کافتر، مهارلو، گاوخونی، ارژن، بختگان طشک، کم جان، هامون و… از آب سیراب خواهند شد.

*معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست کشور

ایران