تاریخ انتشار : شنبه ۴ مرداد ۱۳۹۳ زمان انتشار : ۱۲:۰۴

شهروندان:
کلیه حرکات، فعالیت‌ها و روش‌هایی که برای رفع ضعف‌های جسمانی، عضلانی و ارگانیکی و هماهنگی به‌کار می‌رود «حرکات اصلاحی» نامیده می‌شود. حرکات اصلاحی برای هر دسته از سنین که با عوارض مربوط به ستون‌فقرات مواجه هستند اعمال می‌شود.

از ۵ ماه پیش کلینیک حرکات اصلاحی مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال‌احمر در خیابان حضرت ولی‌عصر(عج) خیابان رشید یاسمی تهران راه‌اندازی شد. در گفت‌و‌گو با مهندس محمود نوروزی رئیس مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال‌احمر درباره حرکات اصلاحی و خدمات این کلینیک صحبت کرده‌ایم.

• حرکات اصلاحی با کاردرمانی چه تفاوتی دارد؟

کلینیک حرکات اصلاحی برای افرادی است که دچار انحرافات ستون‌فقرات هستند. کاردرمانی مقوله دیگری است که مربوط به افراد دچار سکته مغزی، قطع نخاع و ام‌اس، فلج مغزی و غیره است. حرکات اصلاحی برای بچه‌هایی است که زیر سن بلوغ هستند و دچار انحرافات ستون‌فقرات شده‌اند. هدف ما این است که برای درمان این مشکل، از حرکات ورزشی استفاده کنیم نه این‌که جراحی یا صرفا از اورتز استفاده کنیم. سعی می‌کنیم با ورزش یا تمرین درمانی این انحرافات را اصلاح کنیم. این روشی جدید نیست اما چون به صورت گروهی و به شکل ورزشی اجرا می‌کنیم شاید بتوان گفت برای اولین‌بار در کشور اجرا می‌شود.

• آیا مددجویان کلینیک فقط بچه‌ها هستند؟

برای حرکات اصلاحی، با بچه‌های زیر سن بلوغ و کمتر از ١٨‌سال کار می‌کنیم اما مددجویانی هم در کلینیک‌های Back School و Knee School داریم که به نوعی زیرمجموعه حرکات اصلاحی هستند و در همان کلینیک کار می‌شود که شامل تمامی گروه‌های سنی براساس نوع عارضه ایجادشده است که در جهت بهبود و اصلاح آسیب ایجادشده و پیشگیری از پیشرفت آن به این افراد ورزش‌ها و حرکات لازم توصیه میشود.

• در ۵ ماهی که از تأسیس این کلینیک در مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال‌احمر می‌گذرد حضور افراد و خانواده‌ها چطور بوده است؟

با این‌که هنوز تبلیغاتی نکرده‌ایم استقبال خیلی خوب بوده است. خود بیماران که از عملکرد کلینیک و روش‌های کار رضایت داشتند به یکدیگر گفته‌اند و باعث توسعه کار شده‌اند یعنی از هر ٢ بیماری که داشته‌ایم یکی از طریق ارجاع بوده و دیگری از طریق تبلیغی که سایر بیماران کرده‌اند.

• عارضه ستون‌فقرات شاید در بزرگترها به دلایل نوع کار و… توجیه‌پذیر باشد. این مسأله در بچه‌های کشور ما به چه صورت است؟

دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد مثل جنبه‌های ارثی یا مادرزادی که مادرزادی‌ها حتما باید جراحی شوند. بخش دیگر می‌تواند به دلیل ورزش نکردن، کم‌تحرکی، استفاده نادرست از کیف مدرسه یا وسایل ورزشی باشد. افرادی هم بدنشان روی این انحرافات مستعد است و ورزش‌هایی را انجام می‌دهند که برایشان مناسب نیست و باعث به وجود آمدن عارضه ستون‌فقرات می‌شود. نشستن نامناسب و فعالیت‌های روزمره در وضعیت‌های نادرست هم می‌تواند باعث این انحرافات ‌شود.

• آیا علایمی هم وجود دارد تا والدین متوجه شوند فرزندشان دچار عارضه ستون‌فقرات شده است؟

بله. حتی می‌توان برای این موضوع آموزش همگانی گذاشت. زمانی که بچه لباس بر تن ندارد اگر به بدن بچه نگاه کنند کاملا مشخص است، مثل دست‌های افتاده، قوس کمر زیاد، انحراف جانبی یا شانه‌های بالا یا پایین که نشان می‌دهد بچه دچار این عارضه شده یا درحال شروع شدن است. گاهی اوقات ممکن است به دلایل مادرزادی یا یک حادثه مثل تصادف و شکستگی ساق پا یا عارضه‌های ناحیه لگن، یک پا از پای دیگر کوتاه‌تر ‌بوده و خود این مسأله باعث عارضه انحراف ستون‌فقرات شود.

• انحراف ستون‌فقرات در دختران شایع‌تر است یا پسران؟

دختران. زیرا وقتی وارد سن بلوغ می‌شوند و تغییرات هورمونی در آنان به وجود می‌آید ممکن است انحراف ستون‌فقرات بروز کند یا وقتی که بزرگتر می‌شوند ممکن است به دلیل کم‌تحرکی و ورزش‌ نکردن قوز داشته باشند. زندگی آپارتمان‌نشینی هم باعث کم‌تحرکی و محدود‌یت بازی‌های بچه‌ها می‌شود تا به بازی‌های کامپیوتری روی ‌آورند که باعث می‌شود کمتر ورزش کنند و در نتیجه عضلات ضعیف‌تر و این انحرافات تشدید شود.

• اگر به موقع برای درمان اقدام کنند مشکل حل می‌شود؟

بله.

• تجهیزاتی که در اختیار دارید قابل قبول هستند؟

از سالن مکانوتراپی مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال‌احمر برای این کار استفاده می‌کنیم. ورز‌ش‌هایی که ارایه می‌دهیم جزو ورزش‌های همگانی و بدون تکلف هستند. بچه‌ها یاد می‌گیرند چه ورزش‌هایی را در جهت بهبود عارضه‌ای که دارند انجام دهند. ما به تجهیزات و امکانات گرانقیمت نیاز نداریم اما از بخشی از تجهیزات سالن مکانوتراپی مرکز جامع توانبخشی استفاده می‌کنیم.

• آیا مراکز دیگری برای حرکات اصلاحی در سطح کشور و مخصوصا در تهران وجود دارد؟

کاری که ما انجام می‌دهیم برای نخستین بار است که در ایران به صورت گروهی انجام می‌شود. حرکات اصلاحی در چند کلینیک‌ محدود در قالب فیزیوتراپی انجام می‌شود اما ما به صورت اختصاصی با عنوان کلینیک حرکات اصلاحی انجام می‌دهیم. وقتی کار به صورت گروهی است و بچه‌ها همسالان خود را که مشکل مشابه دارند می‌بینند هم از لحاظ روحی روانی تأثیر بسیار خوبی روی آنها دارد و هم خانواده‌ها با یکدیگر آشنا می‌شوند و از تجربه‌های هم استفَاده می‌کنند. در کل، کلینیک حرکات اصلاحی به شکلی که در جمعیت هلال‌احمر طراحی و اجرا شده است تأثیر بسیار مثبتی دارد.

• نرخ تعرفه‌ کلینیک چقدر است؟

ما تعرفه‌های وزارت بهداشت را اعمال می‌کنیم البته چون هنوز مبلغ ضریب k هنوز اعلام نشده است با تعرفه‌های ‌سال ٩٢ کار می‌کنیم.

 شهروند